 Danijel Server, profesor Å kole naprednih međunarodnih studija Univerziteta „Džons Hopkins“ u VaÅ¡ingtonu nedavno je govorio na sesiji Kruga 99 (Asocijacija nezavisnih intelektualaca) na temu Å ta Srbija i Hrvatska pokuÅ¡avaju na Balkanu?
;;.Srpski svet u Crnoj Gori…
Primarni regionalni faktor je, naveo je, Beograd, koji pokuÅ¡ava da stvori ono Å¡to neki danas nazivaju „srpski svet“. Predsjednik Vučić želi da kontroliÅ¡e političku sudbinu Srba u susjednim zemljama. To uključuje ne samo Bosnu i Hercegovinu već i Crnu Goru i Kosovo.
Koristi svoje bezbjednosne i obavjeÅ¡tajne snage, finansiranje, dezinformacije i Srpsku pravoslavnu crkvu kako bi savladao otpor i osigurao da ozbiljne demokratije orijentisane prema Zapadu ne mogu da se pojave na periferiji Srbije, naveo je Server. Dodaje da je Vučić najuspjeÅ¡niji bio u Crnoj Gori, gdje je iskoristio nezadovoljstvo onih zbog duge vladavine DPS-a i predsjednika Mila Đukanovića da osnaži opoziciju koja se obraća Beogradu za podrÅ¡ku.
Na Kosovu se Vučićev otvoreni politički napor da kontroliÅ¡e srpsko stanovniÅ¡tvo sprovodi preko Srpske liste. Ali on takođe koristi srpske tajne službe i njihove saveznike u organizovanom kriminalu da osigura da srpsko stanovniÅ¡tvo, posebno na sjeveru, ostane lojalno Beogradu, a ne PriÅ¡tini.
Tu kombinaciju smo vidjeli na djelu 24. septembra, kada su Lista Srpska i tajne službe pokušale oružanu pobunu. Kosovska policija i Kfor su to osujetili.
Vučić je od tada snažno naginjao ka Rusiji i Kini. On se bez sumnje plaÅ¡i da će SAD i Evropa zahtijevati od njega da se izvini za pobunu 24. septembra i obećanje da se to viÅ¡e neće ponoviti.
Medijska kampanja protiv Albanaca u Srbiji je intenzivna, kao i Vučićevo koriÅ¡ćenje medija da podrži svoju sve autokratskiju ulogu.
Kao i u Bosni i Hercegovini
U Bosni i Hercegovini Vučić u Miloradu Dodiku ima nekoga ko je dijelom opunomoćenik, a dijelom rival. Beograd podržava Dodikove napore da odvoji Srbe od sarajevske vlasti. Ali Vučić neće željeti da Dodik ispuni svoju ambiciju proglaÅ¡enja nezavisnosti.
To bi Srbiju dovelo u teÅ¡ku poziciju jer ne bi mogla priznati Republiku Srpsku iz straha od evropske i američke reakcije. Vučić će paziti da ne dozvoli Dodiku da zaobiđe svoj etnonacionalizam proglaÅ¡enjem nezavisnosti i traženjem pripajanja Republike Srpske Srbiji.
Ipak, Vučić se sve viÅ¡e približava Dodiku kako se sve viÅ¡e kreće u orbitu Rusije i Kine. Sprječavanje uspeÅ¡ne demokratske vladavine u Bosni i opstrukcija njenog puta ka Evropi su Vučićev cilj. Dodik dobro služi toj svrsi, sve dok ne ode do poslednjeg kilometra.
Kako se Hrvatska uklapa u ovu sliku?
Zagreb, kao i Beograd, želi kontrolu nad svojim koetničkim stanovniÅ¡tvom unutar Bosne i Hercegovine. Spremna je da sarađuje sa Beogradom u tom cilju, kao i Moskvom.
Cilj Zagreba, međutim, nije secesija, već treći entitet, de facto ako ne i de jure. Ona želi političko predstavljanje Hrvata unutar Bosne i Hercegovine lojalno Zagrebu, a ne Sarajevu.
Ironija je u tome Å¡to bosanski Hrvati nijesu tražili treći entitet u Dejtonu, jer su dobili bolje: pola Federacije i jedna trećina države.
Ali, nijesu uspjeli politički iskoristiti tu situaciju i sada žele da iskoriste visokog predstavnika za postizanje svojih maksimalističkih političkih ciljeva.
.:-Å mit u opasnosti
Izborne odluke visokog predstavnika pogodovale su ambicijama Zagreba. On je ignorisao odluke Evropskog suda za ljudska prava poput Sejdić-Finci i presuda u slučaju Slavena Kovačevića.
Istovremeno, visoki predstavnik je postao persona non grata za Milorada Dodika, suprotstavljajući se Dodikovim naporima da ukloni Republiku Srpsku iz vlasti Sarajeva.
Neuspjeh međunarodne zajednice da efikasno odgovori na Dodikov izazov rizikuje da naruÅ¡i ulogu visokog predstavnika i okonča svaku nadu da on može igrati konstruktivnu ulogu u razbijanju grupnih prava koja muče bosansku politiku.
Ovo je, tvrdi Server, srž problema i za Srbiju i za Hrvatsku. Zagreb i Beograd žele da grupna prava i ustavne odredbe koje ih Å¡tite preovladaju nad individualnim pravima, čime bi se osiguralo trajno zadržavanje vlasti za etničke nacionaliste prijateljske interese Hrvatske i Srbije.
Vašington i Brisel ne daju odgovor
Amerikanci i Evropljani, koji su dugo žalili zbog grupnih prava datih u Dejtonu i podržavali odluke Evropskog suda protiv njih, viÅ¡e ne vode tu borbu. Čini se da su zadovoljni Å¡to dozvoljavaju Bosni da se koprca u svom trenutnom nefunkcionalnom stanju, sve dok ne izbije veliko nasilje.
Server citira pitanje koje je svojevremeno postavio Lenjin: „Šta da se radi?“
Kaže da će sa kolegama koje se bave Balkanom u VaÅ¡ingtonu nastaviti da se zalaže za prava pojedinca, za suverenitet i teritorijalni integritet Bosne i Hercegovine, i protiv napora Srbije i Hrvatske da monopolizuju politiku među svojim sugrađanima unutar Bosne.
Ali centar gravitacije bosanske politike je unutar Bosne, a ne izvan nje, zaključuje on.
|
Home
Grad
Društvo
Ekonomija 
Kultura
Sport
(O)pozicija
Glas GradjanaPG
O nama
Marketing
Mali oglasi
Droga nikad 
Kultura
Nauka i tehnologija 
E-dopisnik
Ankete
Komentari
Prikazi
Savjeti
Zanimljivosti 
Zabava 